فرش‌های ۱۰۰ ساله ملایری در کاخ گلستان

به گزارش ایسنا، مسعود نصرتی مدیر کاخ گلستان توضیح داد: مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان برای معرفی فرش‌های دوره قاجار به شکل دوره‌ای نمایشگاه‌های مختلفی در این مجموعه فرهنگی و تاریخی برگزار می‌کند، پیش از این دو نمایشگاه «برگزیده‌ای از قالیچه‌های کاخ گلستان» و «فرش‌های باغی قاجاری» از گنجینه فرش‌های نفیس کاخ گلستان با طرح‌های مختلف برگزار شده و تا کنون ۲۶ تخته فرش و قالیچه به نمایش گذاشته شده است.

وی افزود: در سومین نمایشگاه فرش‌های کاخ گلستان که به  فرش‌های ملایر اختصاص دارد، ۱۷ تخته فرش که قدمت آنها به بیش از یک  قرن می‌رسد به نمایش گذاشته می‌شود.

او با اشاره به این‌که در گنجینه این مجموعه تاریخی سه گروه از فرش‌های شاخص شناسایی شده است، ادامه داد: گروه نخست مربوط به جنوب خراسان منطقه بیرجند (درخش) بوده و از نظر طرح، رنگ و ابعاد در میان فرش‌های کاخ گلستان منحصر به فرد است، گروه دوم فرش‌های استان مرکزی شامل شهرهای اراک، ساروق، فراهان و مشک آباد است که از نظر تنوع، تعداد و طرح‌های به کار رفته بی‌نظیر بوده و گروه سوم نیز به فرش‌های ملایر اختصاص دارد که از نظر تنوع طرح و تعداد جز شاخص ترین فرش ها در ایران و دنیا محسوب می‌شود.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان اظهار کرد: فرش ملایر جزو فرش‌های بخش مرکزی ایران به شمار می‌رود، در این بخش مراکز قالی بافی مهمی در شهرهایی مانند همدان، اراک بخشی از بیجار و بخشی از کرمانشاه فعالیت داشتند، این مراکز به جز کرمانشاه بیشتر به شکل روستاهایی بودند که در دوره قاجار به شهر تبدیل شده است، مناطقی مانند بیجار اراک، ملایر و سنندج زمانی‌که شهر شدند، بر اساس سیاست رایج آن دوره هنرمندان و صنعتگرانی را از شهرهای هم جوار برای کمک به پیشرفت شهر دعوت می‌کردند و علاوه بر آن گروه‌های زیادی از روستاییان و عشایر نیز به این شهرها می‌آوردند.

وی ادامه داد: سکونت این دو گروه در شهرها باعث شد تا فرش‌های شاخصی با تعداد زیاد تولید شود مانند فرش ملایر و ساروق که دارای نظم و ظرافت فرش‌های شهری بوده و از حس آزاد و غریزی فرش‌های روستایی و عشایری نیز بهره برده است.

نصرتی درباره ویژگی فرش‌های ملایر گفت: شهر ملایر که برخی از روستاهای آن مانند «جوزان»، «مانیزان» و «میشن» قدمتی تاریخی دارد با بهره‌مندی از فرهنگ اقوام کرد و لر ( لک) توانسته روی فرش‌های این بخش از سرزمین ایران نقوشی بدیع و با هویت با تأثیرپذیری از فرهنگ شهری خلق کنند.

وی ادامه داد: فرش ملایر از استحکام و درهم فشردگی فرش سنندج، نقوش گل آذین فرش‌های بیجار، لطافت و نرمی فرش‌های همدان و ساروق بهره برده است، همچنین کیفیت درونی و ذاتی فرش ملایر باعث شده تا مهر و نشان ویژه خود را داشته باشد.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان شهر ملایر را از مراکز مهم فرش‌بافی در سبک روستایی ایران دانست و ادامه داد: قالی‌بافی آن شباهت زیادی به منطقه ساروق و اراک دارد، همچنین مراکز عمده فرش بافی آن به دو گروه روستایی شمال ملایر مانند «حسین‌آباد»، «ازندریان»، «کسب» و «ننج» که به شیوه قدیمی می‌بافتند و روستاهای شرق و جنوب شرق ملایر که شهری‌باف بودند مانند «جوزان»، «مانیزان»، «میشن»، «پری»، «ترسک سفلی و علیا»، «زنگنه»، «طایمه» و «بیغش» تقسیم می شود.

سومین نمایشگاه فرش‌های کاخ گلستان از ۱۸ بهمن به مدت ۱۰ روز در عمارت چادرخانه از ساعت ۹ تا ۱۵ برای علاقمندان باز است.